Değerli kardeşimiz,

“Uyaran bir peygamber gelmiş olmayan hiçbir ümmet yoktur.” (Fatır, 35/24)

mealindeki ayette bir problem yoktur. Sorun, aşağıdaki ayetin zahirine bakılırsa farklı anlama söz konusudur.

“Ataları uyarılmamış, hâliyle, kendileri de gaflette giden bir topluluğu uyarmak için gönderilmişsin.”(Yasin, 36/6).

Âlimlerin büyük çoğunluğuna göre, ayetin anlamı mealini verdiğimiz gibidir. Buna göre, uyarılmamış olanlar Arapların yalnız fetret dönemi denilen devirde, Hz. İsa (as) ile Hz. Muhammed (a.s.m) arasındaki devirde yaşayan ataları kastedilmiştir ve bunlar genel kuralın dışında bir istisna teşkil etmektedir.

Nitekim Alusi’nin de ifade ettiği gibi, “uyarılmamış olan babaları”ndan maksat, en yakın babalarıdır. Uzak babalarına gelince, onları Hz. İsmail (as) uyarmış ve kendilerine Hz. İbrahim (as)’in şeriatı ulaştırılmıştı. (bk. Alusî, ilgili ayetin tefsiri)

Ayrıca uyarıcı iki anlama gelir; birincisi: Allah tarafından vahiy alan peygamber.İkincisi:Bir peygamber olmamakla beraber, ilham ile veya başka bir peygamberin öğretilerinden istifade ederek uyarıcılık yapan kimse.

Bu ayette Arapların yakın babalarına gelmediği ifade edilen uyarıcı peygamber olandır. Yoksa, Zeyd b. Amr b. Nufeyl, Kus b. Saide gibi peygamber olmayan uyarıcılar yine vardı.(bk. Alusî, a.g.e).

İkrime gibi bazı âlimlere göre, ayette geçen “ma” olumsuz değil, -masdariye olup- olumlu manaya sahiptir. Buna göre ayetin anlamı şöyle olur:

“Kendileri gaflette giden bir topluluğu, atalarının uyarıldığı şeylerle uyarmak için gönderilmişsin.”(bk. Taberî, Ebu Hayyan, Ebu Suud,  ilgili ayetin tefsiri).

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet